Πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή και σπονδυλοδεσία αυχένα

Τι είναι η πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή και σπονδυλοδεσία αυχένα;

Η πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή και σπονδυλοδεσία αυχένα είναι ένας τύπος χειρουργείου του αυχένα που περιλαμβάνει την από εμπρός απομάκρυνση χαλασμένου δίσκου για την αποσυμπίεση του νωτιαίου μυελού και των νευρικών ριζών και την ανακούφιση των αντίστοιχων συμπτωμάτων (πόνος, αδυναμία, μουδιάσματα). Η δισκεκτομή είναι ένα είδος χειρουργικής αποσυμπίεσης. Για αυτόν το λόγο αυτή η επέμβαση ονομάζεται επίσης πρόσθια αυχενική αποσυμπίεση.

Η επέμβαση αυτή έχει δύο στάδια:

• πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή, κατά την οποία διενεργείται πρόσβαση στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης από εμπρός και ακολουθεί η απομάκρυνση του δίσκου και η αποσυμπίεση του νευρικού ιστού
• οστική συνένωση - σπονδυλοδεσία αυχένα (fusion), κατά την οποία τοποθετείται στον ίδιο χρόνο οστικό μόσχευμα και/ή κλωβός στη θέση του δίσκου που απομακρύνθηκε, με σκοπό τη σταθεροποίηση της περιοχής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπου κριθεί αυτό εφικτό και απαραίτητο μπορεί να τοποθετηθεί πλάκα με βίδες για καλύτερη σταθεροποίηση.
  
  Αυχενική δισκεκτομή και σπονδυλοδεσία με κλωβούς και πλάκα

Σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί τεχνητός δίσκος αντί του μοσχεύματος. Με τον τεχνητό δίσκο είναι δυνατόν να διατηρηθεί η κινητικότητα του συγκεκριμένου διαστήματος της σπονδυλικής στήλης (δισκοπλαστική)

Σε ποιες περιπτώσεις χρειάζεται η πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή και σπονδυλοδεσία αυχένα;

Η επέμβαση αυτή διενεργείται κυρίως για:

• να αντιμετωπιστεί η αυχενική δισκοκήλη (πρόπτωση του μεσοσπονδύλιου δίσκου)
• να αντιμετωπιστεί η αυχενική εκφυλιστική δισκοπάθεια με αυχενική μυελοπάθεια ή χωρίς
• να απομακρυνθούν οστεόφυτα από αρθρίτιδα
• να ανακουφιστούν τα διάφορα συμπτώματα που προκαλεί η στένωση του σπονδυλικού σωλήνα

Μπορεί να διενεργηθεί σε ένα ή περισσότερα επίπεδα της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.

Αυχενική δισκοπάθεια σε πολλαπλά επίπεδα με αυχενική μυελοπάθεια 

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της πρόσθιας αυχενικής μικροδισκεκτομής και σπονδυλοδεσίας αυχένα;

Η πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή γίνεται με πρόσθια προσπέλαση από το πρόσθιο μέρος του αυχένα/λαιμού σε αντίθεση με τις οπίσθιες προσπελάσεις που συναντάμε συχνότερα στη θωρακική και οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Αυτή η προσπέλαση έχει σημαντικά πλεονεκτήματα:

• Άμεση πρόσβαση στον δίσκο. Αυτός αποτελεί στις περισσότερες περιπτώσεις την αιτία των συμπτωμάτων. Δεν παρεμβάλλεται νευρικός ιστός με αποτέλεσμα σημαντικά μικρότερη πιθανότητα τραυματισμού του.
• Λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο. Μετά την τομή του δέρματος ακολουθούνται φυσικές ανατομικές οδοί χωρίς διατομή μεγάλων μυϊκών ομάδων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να περιορίζεται ο πόνος μετά την επέμβαση.

Ποιες είναι οι ενδείξεις της πρόσθιας αυχενικής μικροδισκεκτομής και σπονδυλοδεσίας αυχένα;

Η πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή και σπονδυλοδεσία αυχένα συστήνεται όταν η συντηρητική αγωγή δεν καταφέρνει να βελτιώσει τα συμπτώματα που οφείλονται σε προβλήματα της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. 

Βασικές ενδείξεις για την επέμβαση είναι οι εξής:

• Η συντηρητική αγωγή δεν επαρκεί και ο πόνος στον αυχένα ή και στο άνω άκρο είναι εξαιρετικά έντονος με αποτέλεσμα ο ασθενής να αντιμετωπίζει δυσκολία στον ύπνο του, να μην μπορεί να δουλέψει και συνολικά να αδυνατεί να ανταπεξέλθει στις καθημερινές υποχρεώσεις και δραστηριότητές του.
• Η νευρολογική σημειολογία επιδεινώνεται προοδευτικά και έχουμε μουδιάσματα και παράλυση.
• Η κινητικότητα και αισθητικότητα των κάτω άκρων διαταράσσονται με συνέπεια δυσκολία στη βάδιση (αυχενική μυελοπάθεια).
• Η συντηρητική αγωγή δεν έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα.

Ποια είναι τα χειρουργικά βήματα της πρόσθιας αυχενικής μικροδισκεκτομής και σπονδυλοδεσίας;

Σε γενικές γραμμές ακολουθούνται τα εξής χειρουργικά βήματα:

1. Πρόσθια χειρουργική προσπέλαση

• Μετά από ακτινολογική εντόπιση γίνεται τομή του δέρματος 4-5 εκατοστών συνήθως στη δεξιά μεριά, οριζόντια κατά μήκος των φυσικών πτυχώσεων του δέρματος για καλύτερο κοσμητικό αποτέλεσμα. Σε περίπτωση πολλαπλών επιπέδων μπορεί να χρειαστεί μια πιο κάθετη τομή.
• Γίνεται διαχωρισμός του λεπτού μυός κάτω από το δέρμα (πλάτυσμα) και ακολουθείται η οδός ανάμεσα στον στερνοκλειδομαστοειδή μυ και στους έσω μύς του λαιμού.
• Συνεχίζεται η παρασκευή ανάμεσα στην τραχεία/οισοφάγο εσωτερικά και στο αγγειονευρώδες δεμάτιο εξωτερικά.
• Παρασκευάζεται και διαχωρίζεται η προσπονδυλική περιτονία, μια λεπτή μεμβράνη που καλύπτει το δίσκο.

2. Δισκεκτομή

• Γίνεται ακτινολογική επιβεβαίωση του σωστού επιπέδου.
• Μετά την τοποθέτηση ειδικών διαστολέων αφαιρείται ο δίσκος. Αρχικά ο ινώδης δακτύλιος και κατόπιν ο πηκτωματώδης πυρήνας.
• Ακολουθεί η απομάκρυνση των τελικών πλακών για να φανεί η σκληρή φλοιώδης ουσία του οστού, που θα βοηθήσει αργότερα στην προαγωγή της οστικής συνένωσης (fusion).

3. Αποσυμπίεση του σπονδυλικού σωλήνα και των τρημάτων

• Γίνεται απομάκρυνση οστεόφυτων και παρασκευή του οπίσθιου επιμήκους συνδέσμου, ο οποίος βρίσκεται μεταξύ δίσκου και σπονδυλικού σωλήνα,
• Πολύ συχνά γίνεται προσεκτική αφαίρεση αυτού του συνδέσμου για να αποκαλυφθούν τυχόν τμήματα δισκοκήλης που εισχώρησαν στο σπονδυλικό κανάλι.
  
  Αυχενική δισκεκτομή, διάνοιξη οπίσθιου επιμήκους συνδέσμου
• Ακολουθεί εξαίρεση των αγκιστρωτών αποφύσεων (τμήματα του κάτω σπονδύλου που περιβάλλουν τον δίσκο). Εκεί είναι που δημιουργούνται συχνά τα οστεόφυτα που προκαλούν τη στένωση του σπονδυλικού σωλήνα και των νευρικών τρημάτων.
• Η όλη διαδικασία διενεργείται με τη βοήθεια χειρουργικού μικροσκοπίου.

4. Οστική συνένωση - σπονδυλοδεσία αυχένα (fusion)

• Αφού ολοκληρωθεί η αποσυμπίεση ακολουθεί η τοποθέτηση ειδικού κλωβού με οστικό μόσχευμα μεταξύ των σπονδύλων στη θέση του δίσκου που απομακρύνθηκε. Αυτό εμποδίζει να “καθίσει¨ το διάστημα διατηρώντας το ύψος των νευρικών τρημάτων και εμποδίζοντας τη δημιουργία κυφωτικής παραμόρφωσης. Προάγει την ένωση των σπονδύλων και την επίτευξη της οστικής συνένωσης (fusion).

• Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί η τοποθέτηση πλάκας με βίδες για πρόσθετη σταθεροποίηση.
• Με την προαγωγή της οστικής συνένωσης (fusion) έχουμε την ανάπτυξη οστού εκεί όπου πριν υπήρχε δίσκος και την ουσιαστική ένωση των δύο σπονδύλων σε ένα σώμα.

Ποια είναι η μετεγχειρητική πορεία μετά από πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή και σπονδυλοδεσία αυχένα;

Οι ασθενείς παίρνουν συνήθως την ίδια μέρα εξιτήριο ή μετά από μια διανυκτέρευση στην κλινική.

Οι περισσότεροι αναρρώνουν πλήρως εντός 4 έως 6 εβδομάδων. Μπορούν να επανέλθουν στις δραστηριότητες της καθημερινότητας σε λίγες μέρες έως εβδομάδες. Η πλήρης οστική συνένωση του διαστήματος χρειάζεται συνήθως 12 έως 18 μήνες.

Ποιες επιπλοκές μπορεί να εμφανιστούν στην πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή και σπονδυλοδεσία αυχένα;

Στην πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή και σπονδυλοδεσία αυχένα υπάρχουν πιθανοί κίνδυνοι και επιπλοκές όπως και σε κάθε επέμβαση. Το ποσοστό τους εξαρτάται από τον συνδυασμό των ακόλουθων παραγόντων:

1. Την εμπειρία του χειρουργού στη συγκεκριμένη επέμβαση
2. Εξατομικευμένους παράγοντες κινδύνου των ασθενών όπως είναι η κατάσταση του δίσκου, η γενική φυσική κατάσταση του ασθενούς (κατάσταση οστών, διαβήτης κλπ), εάν ο ασθενής είναι καπνιστής κλπ.

Οι κίνδυνοι και οι επιπλοκές που μπορούν να εμφανιστούν περιλαμβάνουν:

• Ανεπαρκή ανακούφιση από τα συμπτώματα
• Αποτυχία της οστικής συνένωσης (non fusion) ή ψευδάρθρωση
• Προσωρινή ή μόνιμη διαταραχή κατάποσης (δυσφαγία)
• Φωνητική διαταραχή από τραυματισμό του λαρυγγικού νεύρου, το οποίο νευρώνει τις φωνητικές χορδές
• Τραυματισμός μήνιγγας με ή χωρίς εκροή εγκεφαλονωτιαίου υγρού (ΕΝΥ)
• Τραυματισμός του νωτιαίου μυελού (περίπου 1 περίπτωση ανά 10000)
• Αιμορραγία, τραυματισμός μεγάλου αγγείου
• Μόλυνση
• Τραυματισμός τραχείας/οισοφάγου 
• Αιμάτωμα με πίεση της αναπνευστικής οδού

Οι περισσότερες από αυτές τις επιπλοκές είναι εξαιρετικά σπάνιες. Η πιο συχνή επιπλοκή είναι η διαταραχή της κατάποσης, γνωστή και ως δυσφαγία. Ο οισοφάγος βρίσκεται ακριβώς μπροστά από τη σπονδυλική στήλη και πρέπει να κινητοποιηθεί κατά τη διάρκεια της επέμβασης, οπότε μπορούν να προκληθούν δυσκολίες στην κατάποση. Το σύμπτωμα αυτό υποχωρεί συνήθως μετά από μερικές ημέρες, μπορεί όμως να επιμένει για εβδομάδες ή μήνες. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις παρατηρείται μόνιμη δυσφαγία.

Τι είναι το σύνδρομο/ασθένεια του γειτονικού διαστήματος μετά από πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή και σπονδυλοδεσία αυχένα;

Μετά από πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή και σπονδυλοδεσία υπάρχει η πιθανότητα να παρουσιαστούν συμπτώματα από τα διπλανά διαστήματα (Adjacent Segment Disease, ασθένεια του γειτονικού διαστήματος). Έχει υπολογιστεί ότι περίπου 25% των ασθενών θα έχουν συμπτώματα από την εκφύλιση διπλανών διαστημάτων μέσα στη δεκαετία μετά την επέμβαση. Δεν είναι απολύτως ξεκάθαρο εάν η οστική συνένωση με την απώλεια της κίνησης οδηγεί στη γρηγορότερη εκφύλιση των διπλανών δίσκων ή αν οι ίδιοι λόγοι που οδήγησαν στην αρχική επέμβαση ήταν η αιτία της εκφύλισης και στους διπλανούς δίσκους. Είναι απαραίτητη η συνέχιση της έρευνας σε αυτό το πεδίο για την πλήρη κατανόηση όλων των παραγόντων κινδύνου.

Υπάρχει κίνδυνος υποτροπής μετά από πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή και σπονδυλοδεσία αυχένα;

Σε αντιδιαστολή με την οσφυϊκή μικροδισκεκτομή για την αντιμετώπιση της οσφυϊκής δισκοκήλης, στην πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή υπάρχει εξαιρετικά μικρή πιθανότητα υποτροπής της δισκοκήλης, διότι αφαιρείται ολόκληρος ο δίσκος. Εάν εμφανιστούν συμπτώματα από το χειρουργημένο επίπεδο, αυτά συνήθως οφείλονται στην αποτυχία συνένωσης των σπονδύλων γνωστή ως ψευδάρθρωση. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να χρειαστεί νέα επέμβαση είτε πάλι από εμπρός είτε από το πίσω μέρος του αυχένα.

Ο νευροχειρουργός Dr. Δημήτριος Ζευγαρίδης βρίσκεται στη διάθεσή σας για να σας ενημερώσει πλήρως αναφορικά με την πρόσθια αυχενική μικροδισκεκτομή και σπονδυλοδεσία αυχένα, τη διαδικασία, την αποκατάσταση και ό,τι είναι σημαντικό να γνωρίζετε για τη συγκεκριμένη επέμβαση αλλά και για τη σπονδυλοδεσία συνολικά. Πραγματοποιήστε την επικοινωνία σας με τον γιατρό μέσω τηλεφώνου και κλείστε ραντεβού στο ιατρείο του.